2013
____________________________
Marzec/Kwiecień 2013
____________________________
6 marca, środa, godz. 18.00
Centrum Studiów Humanistycznych UJ zaprasza na dyskusję poświęconą książce
W pułapce przeciwieństw. Ideologie tożsamości
Mateusza Borowskiego i Małgorzaty Sugiery
z Autorami rozmawiać będą
Marcin Kościelniak, Jakub Momro i Jan Sowa
Aula Wydziału Polonistyki im. Jana Błońskiego, ul. Grodzka 64
____________________________
10 kwietnia, środa, godz. 17.15
Centrum Studiów Humanistycznych UJ oraz Katedra Performatyki UJ
zapraszają w ramach cyklu Seminaria Jagiellońskie na wykład, który wygłosi
Profesor Erika Fischer-Lichte, (Freie Universität Berlin)
Teatrologia – czym jest i po co ją studiować?
Spotkanie poprowadzi prof. dr hab. Małgorzata Sugiera
Po wykładzie zapraszamy na dyskusję z udziałem:
dr hab. Joanny Walaszek, prof. UJ,
dr Anny R. Burzyńskiej
oraz reż. Igi Gańczarczyk
Aula Wydziału Polonistyki, ul. Grodzka 64
Erika Fischer-Lichte, kieruje pracami centrum badań Verflechtungen von Theaterkulturen (2008) na Freie Universität w Berlinie oraz studium doktoranckiego InterArt (2006). Wykładała gościnnie w Stanach Zjednoczonych, Rosji, Indiach, Japonii, Chinach i Norwegii. W latach 1995–1997 była przewodniczącą International Federation for Theatre Research. Należy do takich liczących się organizacji i stowarzyszeń naukowych, jak Academia Europea, Akademie der Wissenschaften zu Göttingen, Nationale Akademie der Wissenschaften Leopoldina oraz Berlin-Brandenburgischen Akademie der Wissenschaften. Opublikowała wiele tłumaczonych na języki obce monografii z dziedziny estetyki, historii i teorii teatru, które podejmują problemy z zakresu semiotyki, badań performatycznych, teatru współczesnego i dialogu kultur w teatrze. Do tej pory ukazała się po polsku jej Estetyka performatywności (2004), wydana nakładem Księgarni Akademickiej w serii „Interpretacje”, oraz Teatrologia – czym jest i po co ją studiować?, wydana przez Instytut im. Jerzego Grotowskiego; obie książki w tłumaczeniu Mateusza Borowskiego i Małgorzaty Sugiery.
Ukazały się kolejne tomy w serii Hermeneia. Serdecznie zapraszamy do zapoznania się z publikacjami!
Walter Benjamin
Konstelacje
przekład Adam Lipszyc, Anna Wołkowicz
Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Kraków 2012
Dzieło Waltera Benjamina (1892–1940) stanowi jeden z zasadniczych punktów odniesienia dla całej współczesnej humanistyki.
Niniejszy wybór obejmuje najważniejsze szkice teoretyczne autora Pasaży, jak również jego najdonioślejsze prace krytycznoliterackie, często obdarzone potężnym ładunkiem filozoficznym.
____________________________
Ernst Bloch
Ślady
przekład, wstęp i przypisy Anna Czajka
Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Kraków 2012
Narracja wkracza u Blocha na miejsce, którego nie jest w stanie zapełnić filozofia konceptualna, a czyniąc to na nowo wprawia w ruch poszukiwanie filozoficzne. Na tym naprzemiennym uzupełnianiu się i ożywianiu we wspólnym nieustannym poszukiwaniu prawdy i istoty, na paradoksalnym sprzężeniu „spontaniczności i spekulatywności”, zasadza się myślenie narracyjne Śladów, książki, o której Bloch mówił, że należy do kategorii „ilustrowanych albumów metafizycznych”(...)
____________________________
Michał Paweł Markowski
Powszechna rozwiązłość. Schulz, egzystencja, literatura
Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Kraków 2012
Michał Paweł Markowski wykorzystuje liczne, nieprzywoływane dotąd w tym kontekście języki krytyczne: filozofie Hegla i Nietzschego, Heideggera i Ciorana. Przedstawia nową wykładnię Schulzowskiego rozumienia materii i mitu, parodii i ironii, masochizmu i humanizmu. Tytułowa „powszechna rozwiązłość” (określenie samego Schulza) odsyła do zmiennej natury rzeczywistości, która nieustannie zmienia swoje formy, by uchronić się przez utrwaleniem w jednym tylko kształcie. Literacki i filozoficzny egzystencjalizm Brunona Schulza to niezgoda na świat, w którym wyczerpały się już wszystkie możliwości i w którym wypowiedziano już ostatnie słowo.
2012
Kraków, 22-28 października 2012
IV Międzynarodowy Festiwal Literatury im. Josepha Conrada
Pomyśl: literatura!
Hasło przyświecające tegorocznej edycji Festiwalu, Pomyśl: literatura! ma wiele znaczeń. Po pierwsze odsyła do doświadczenia, które od pierwszej edycji Festiwalu uparcie łączymy z literaturą: że skłania nas ona do myślenia nad światem, nad jego problemami, nad nami samymi; że nie jest tylko łatwą rozrywką, ale także zachętą do zdystansowania się wobec napierającego świata, wobec nieprzejrzystej rzeczywistości, wobec banału i klisz, które nas zewsząd otaczają. Równie ważne jest drugie znaczenie tego hasła: że trudno nie dziwić się temu, że w świecie opanowanym przez pośpiech i powierzchowny przepływ informacji, literatura-sztuka fikcji i nadziei-nadal istnieje i nadal prowokuje nas do rozmowy. Literatura dostarcza nam licznych przyjemności, w tym także przyjemności myślenia i dyskutowania, czego dowodzą co roku w Krakowie długie godziny spędzone przez naszych gości na rozmowach z tłumnie zgromadzoną publicznością.
Do tegorocznej edycji Festiwalu zaprosiliśmy twórców z rozmaitych dziedzin kultury, którzy znani są z bardzo wyrazistych poglądów nie tylko na uprawiana przez nich sztukę, ale także na współczesną rzeczywistość. Zygmunt Bauman, Orhan Pamuk, Jeanette Winterson, Krzysztof Wodiczko, Peter Eszterhazy, Robert D. Kaplan, Dubravka Ugrešić, to twórcy, których głos jest pilnie słuchany na całym świecie. Towarzyszyć im będzie plejada najlepszych i najbardziej wpływowych polskich pisarzy współczesnych, a wśród nich Marek Bieńczyk, Eustachy Rylski, Krzysztof Varga, Andrzej Stasiuk, Dorota Masłowska, Wojciech Jagielski, Magdalena Tulli, Michał Witkowski.
Pomyślcie: literatura nadal istnieje, nadal prowokuje do refleksji, nadal tworzy mocną alternatywę dla świata, w którym nie chcielibyśmy żyć, nadal otwiera szersze perspektywy niż te, do których przywykliśmy.
(Michał Paweł Markowski, Dyrektor Artystyczny Festiwalu, z materiałów organizatorów)
26 października, piątek, godzina 12:00
Schulz. Spotkanie z Michałem Pawłem Markowskim, autorem książki Powszechna rozwiązłość. Schulz, egzystencja, literatura.
Prowadzenie: Tomasz Bilczewski
27 października, sobota, godzina 16:00
Dyskusja z pogrzebaczem. Spotkanie z Andrzejem Szahajem, Agatą Bielik-Robson, Janem Hartmanem oraz Tadeuszem Sławkiem.
Prowadzenie: Michał Paweł Markowski
Miejsce spotkań: Pałac pod Baranami, Rynek Główny 27
Wstęp wolny!
____________________________
22 maja, wtorek, godz. 17.00
Katedra Judaistyki UJ przy współpracy z Centrum Studiów Humanistycznych UJ, Katedrą Antropologii Literatury i Badań Kulturowych UJ, Centrum Społeczności Żydowskiej w Krakowie (JCC)
w ramach cyklu New Developments in Jewish Mysticism Studies zapraszają na wykład
Pofesora Moshe Idela (Uniwersytet Hebrajski w Jerozolimie), From Plato to Galicia. Contemplating Women in Jewish Mysticism
Aula Wydziału Polonistyki im. Jana Błońskiego, ul. Grodzka 64
Pozostałe wykłady gościnne Profesora Moshe Idela:
A New Approach to the Hasidei Ashkenaz (16.05, godz. 13.30, Katedra Judaistyki UJ, ul. Józefa 19, sala nr 6 w oficynie)
The Impact of Kabbalah from Italy on Polish Jewry in the 16th Century - ReMA, Mordechai Jaffe, Mattathias b. Solomon Delacrut (17.05, godz. 13.30, Katedra Judaistyki UJ, ul. Józefa 19, sala nr 6 w oficynie)
Beginnings of Hasidism: Christian Orthodox and Hasidic Relations (18.05, JCC, ul. Miodowa 24, godz. 17.00)
Equality of Women and Theurgy in the Kabbalah (21.05, godz. 12.00, Katedra Judaistyki UJ, ul. Józefa 19, sala nr 6 w oficynie)
____________________________
Czwartek, 24 maja, godzina 17.30
Centrum Studiów Humanistycznych UJ i Katedra Antropologii Literatury i Badań Kulturowych UJ
zapraszają w ramach cyklu Patterns Lectures na wykład
dr. hab. Tomasza Majewskiego (UŁ), Mimesis i zakaz przedstawienia. Dialektyka oświecenia jako dialektyka reprezentacji i "zdarzenie przekształcające" Holokaustu
Miejsce: ul. Grodzka 64, sala 302
Pierwszy rozdział Dialektyki oświecenia Horkheimera i Adorna przedstawia emancypację podmiotu w kategoriach dialektycznego procesu mimesis. Ten proces nie jest rozumiany w kategoriach „imitacji”, ale obronnej „mimikry” oraz wytwarzania „pozoru”. Adorno i Horkheimer przywołują „zakaz przedstawiania” w kontekście Auschwitz. W rozdziale Żywioły antysemityzmu wydobywają także – tropem Freuda i Caillois – z mimesis/mimikry rdzeń „upodobnienia się do śmierci” i „asymilacji śmierci” jako element projektu podmiotowego przetrwania. Ta konstelacja teoretyczna pozwala nie tylko zreinterpretować wątki ikonoklastyczne dyskursu o Zagładzie, ale także przedyskutować różne warianty „estetyki negatywności” legitymizowane przez zasadę Bilderverbot – prymat słowa nad obrazem oraz prymat rzeczy (reliktu/szczątek) nad słowem.
Tomasz Majewski, kulturoznawca, pracuje w Zakładzie Teorii Kultury, Katedry Mediów i Kultury Audiowizualnej UŁ, wykładowca PWSFTViT. Autor tekstów poświęconych pamięci zbiorowej, filmowi dokumentalnemu, teorii kultury; stale współpracuje z Muzeum Sztuki w Łodzi oraz Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi.
____________________________
30 marca, piątek, godz. 17.00
Centrum Studiów Humanistycznych UJ, Katedra Antropologii Literatury i Badań Kulturowych UJ, MOCAK Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie, Polskie Towarzystwo Kulturoznawcze
zapraszają w ramach cykli Seminaria Jagiellońskie oraz Wykłady Mistrzowskie na wykład
Profesora Ernsta van Alphena (Uniwersytet Lejdejski), Transgressive Archiving
Aula Wydziału Polonistyki im. Jana Błońskiego, ul. Grodzka 64
2011
____________________________
Grudzień 2011
____________________________
Ukazał się kolejny tom w serii Hermeneia. Serdecznie zapraszamy do zapoznania się z publikacją:
David Damrosch, Mityngi myśli
przeł. Zespół, red. Ewa Kraskowska, Ewa Rajewska
Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego
Kraków 2011
David Damrosch - wybitny amerykański komparatysta, biblista i badacz Weltliteratur, kierownik Katedry Komparatystyki Literackiej na Harvardzie oraz eks-przewodniczący American Comparative Literature Association.
____________________________
Czwartek, 24 listopada, godzina 16.00
Centrum Studiów Humanistycznych UJ, Katedra Antropologii Literatury i Badań Kulturowych UJ, MOCAK Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie
zapraszają w ramach cykli Seminaria Jagiellońskie oraz Wykłady Mistrzowskie na wykład
Profesora André Rouillé (Université Paris 8),
Fotografia klasyczna w epoce mediów cyfrowych
Miejsce: Aula Wydziału Polonistyki im. Jana Błońskiego, ul. Grodzka 64
André Rouillé, historyk fotografii, wykładowca Université Paris 8. Jest komisarzem licznych wystaw, redaktorem naczelnym czasopisma La Recherche photographique. Prowadzi www.paris-art.com — pierwszą francuską stronę internetową poświęconą kulturze współczesnej: sztuce, fotografii, projektowaniu, tańcowi, literaturze, którą założył w 2002 r. Wśród opublikowanych książek m.in.: L'Empire de la photographie : photographie et pouvoir bourgeois 1839-1870, Le Sycomore 1982; Le Corps et son image : photographies du dix-neuvième siècle, Contrejour 1986; Histoire de la photographie (z Jean-Claude Lemagny), Larousse-Bordas, 1986; La Photographie en France, textes et controverses: une anthologie 1816-1871, Macula 1989; La Photographie, entre document et art contemporain, Gallimard 2005. Po polsku ukazała się książka: Fotografia. Między dokumentem a sztuką współczesną, przeł. Oskar Hedemann, Universitas 2007.
____________________________
Centrum Studiów Humanistycznych oraz Katedra Antropologii Literatury i Badań Kulturowych
zapraszają na wykłady
prof. Bożeny Karwowskiej (University of British Columbia), pt. Vancouver: przestrzeń, pamięć, płeć
oraz
dr Elżbiety Rybickiej (Uniwersytet Jagielloński), pt. Pamięć i miasto: palimpsest vs. pole walki
w dyskusji udział weźmie dr Jacek Gądecki (Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie).
Miejsce: Aula Wydziału Polonistyki im. Jana Błońskiego, ul. Grodzka 64
____________________________
Listopad 2011
____________________________
2-6 listopada 2011
III Międzynarodowy Festiwal Literatury im. Josepha Conrada
Kraków
W poszukiwaniu utraconych światów
Świat nie jest postawiony naprzeciwko nas, jak jakaś obca rzecz. Świat jest projektem, śmiałym projektem, bez którego nic, co jest, nie ma znaczenia...
Na tym polega właśnie szukanie utraconych światów: na projektowaniu własnego życia w przyszłości, na zapowiadaniu tego, co się nigdy nie ziści, bo ziszczenie, jak przyjazd Albertyny do Paryża, jak nostalgia Gombrowicza za Buenos Aires, jak powrót Ciorana do Raju, to zapowiedź ostatecznej klęski egzystencji, z której już nie będzie się można podnieść. Wiadomo: słowa nie przylegają do świata, horror jest niewypowiadalny, człowiek nigdy już nie będzie dzieckiem, rzeki już nigdy nie będą czyste, ale inaczej być nie może, złoty wiek nie powróci, bo nigdy go nie było. Jedyne, co jest, niewyczerpywalne, to przyszłość, zarysy nieznanego, biała figura na białym tle.
(Michał Paweł Markowski, Dyrektor Artystyczny Festiwalu, z materiałów organizatorów)
Centrum Studiów Humanistycznych UJ jest partnerem organizacyjnym festiwalu.
3 listopada, czwartek, godzina 19:00
Glokalne
The Joseph Conrad Annual Lecture: Alberto Manguel
Conrad in South America
Wprowadzenie: Grzegorz Jankowicz
5 listopada, sobota, godzina 14:00
Przeniesione
The Joseph Conrad Annual Lecture: Tajny agent Josepha Conrada.
Wykład: Michael Fried
Wprowadzenie: Michał Paweł Markowski
Miejsce spotkań: ul. Grodzka 64, Aula Wydziału Polonistyki UJ im. J. Błońskiego
Wstęp wolny!
____________________________
Poniedziałek, 7 listopada, godzina 16.00
Wtorek, 8 listopada, godzina 16.00
Centrum Studiów Humanistycznych oraz Katedra Antropologii Literatury i Badań Kulturowych przy wsparciu finansowym programu Patterns prowadzonego przez The Rnste Foundation
zapraszają na wykład i warsztaty dra Tomasza Łysaka, pt. Uchylone drzwi – fotograficzne archiwum Zagłady oraz Fotografia i świadectwo – Wilhelma Brasse fotografie z Oświęcimia
Wydział Polonistyki, ul. Grodzka 64, sala nr 207
(Warsztaty – liczba miejsc ograniczona! Obowiązuje rejestracja mailowa: csh@uj.edu.pl
Uczestnicy są proszeni o zapoznanie się z ksiażką Janiny Struk Holokaust w fotografiach)
Wydział Polonistyki, ul. Grodzka 64, sala nr 302
Warsztaty: archiwum fotografii Zagłady katalogowane jest przy pomocy heterogenicznych kryteriów: daty powstania, tożsamości fotografa, tematu czy przedstawianego miejsca. Znajdują się w nim zarówno przedwojenne zdjęcia znalezione przy ofiarach w obozie (I ciągle widzę ich twarze), jak też niedawno odkryte fotografie z epoki. Chciałbym pokazać dynamiczny charakter tego zbioru, a także włączyć do niego współczesne prace, m.in. Wojciecha Wilczyka, Zbigniewa Libery czy Christiana Boltanski’ego.
Wykład: film dokumentalny Irka Dobrowolskiego Portrecista odkrył Wilhelma Brasse dla niespecjalistów. Jako oficjalny fotograf w obozie rejestrował nowo przybyłych więźniów, dokumentował eksperymenty medyczne czy współtworzył "głębokie" portrety obozowych esesmanów. Wykład jest komentarzem do filmu, ale także próbą umiejscowienia fotografii z obozu w historii fotograficznego portretu.
____________________________
Lipiec 2011
____________________________
13 lipca, środa, godz. 14.00
Centrum Studiów Humanistycznych UJ, Katedra Antropologii Literatury i Badań Kulturowych UJ oraz MOCAK Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie
zapraszają w ramach cykli Seminaria Jagiellońskie oraz Wykłady Mistrzowskie na spotkanie, którego gościem będzie
Profesor W. J. T. Mitchell (University of Chicago, redaktor naczelny "Critical Inquiry"), pt. The Historical Uncanny: Phantoms, Doubles, and Repetition in the War on Terror
Aula Wydziału Polonistyki UJ, ul. Grodzka 64
Wykład będzie tłumaczony.
Wsparcie finansowe: Festiwal Malta.
____________________________
Czerwiec 2011
____________________________
20 czerwca, poniedziałek, godz. 18.00
Centrum Studiów Humanistycznych UJ, Katedra Antropologii Literatury i Badań Kulturowych UJ oraz MOCAK Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie
zapraszają w ramach cykli Seminaria Jagiellońskie oraz Wykłady Mistrzowskie na spotkanie, którego gościem będzie
Profesor Georges Didi-Huberman (École des Hautes Études en Sciences Sociales), Knowing Through Montages
MOCAK Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie, ul. Lipowa 4
Prowadzenie: dr Andrzej Leśniak. Wykład będzie tłumaczony.
Georges Didi-Huberman, Obrazy mimo wszystko, tłum. Mai Kubiak Ho-Chi, Universitas, Kraków 2010
W styczniu 1944 roku więźniom z oddziału Sonderkommando udało się sfotografować po kryjomu proces zagłady, w sercu którego się znajdowali. Z tej chwili pozostały nam cztery fotografie. Staramy się tutaj odtworzyć ich historię, ich perypetie, ustalić ich fenomenologię, uchwycić konieczność ich powstania tak wczoraj, jak i dziś. Taka analiza zakłada zbadanie okoliczności, w jakich źródło wizualne może zostać wykorzystane przez historię jako naukę. Prowadzi również do filozoficznej krytyki niewyobrażalnego, którym ta historia - historia Shoah - jest często określana. Postaraliśmy się tu więc zmierzyć wyobrażalne, które doświadczenie obozów śmierci umożliwia mimo wszystko, aby móc lepiej zrozumieć wartość - tyle konieczną, co niepełną - obrazów w historii. Należy zrozumieć znaczenie wyrażenia mimo wszystko w tym właśnie kontekście.
(z materiałów Wydawcy)
Georges Didi-Huberman, Strategie obrazów. Oko historii 1, tłum. Janusz Margański, Korporacja Ha!art, Kraków 2011
Pretekst do rozmyślań nad politycznością obrazów stanowią dla Didi-Hubermana dwa, często marginalizowane, teksty Brechta: Arbeitsjournal i dziwaczny atlas obrazów zatytułowany Kriegsfibel. Brecht wyciął, skleił, zestawił i skomentował w nich dużą ilość dokumentów wizualnych i reportaży fotograficznych dotyczących II wojny światowej. Ten rodzaj poznania poprzez montaż stanowi alternatywę dla standardowej wiedzy historycznej oraz ujawnia w swojej poetyckiej kompozycji – która jest równocześnie dekompozycją – niezliczoną ilość motywów dotąd niepostrzeżonych, symptomów, powiązań na przecięciu wydarzeń. Jest miejscem przenikania się doświadczenia historycznego, politycznego zaangażowania i wymiaru estetycznego.
(z materiałów Wydawcy)
____________________________
Marzec 2011
____________________________
25 marca, piątek, godz. 16.00
Centrum Studiów Humanistycznych UJ oraz Katedra Antropologii Literatury i Badań Kulturowych UJ przy współpracy z MOCAK Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie oraz Wydawnictwem UNIVERSITAS
zapraszają w ramach cykli Seminaria Jagiellońskie oraz Wykłady Mistrzowskie na spotkanie, którego gościem będzie
Profesor Hal Foster (Princeton University), pt. The Catastrophe of Minimalism
Aula Wydziału Polonistyki, ul. Grodzka 64
Po spotkaniu dyskusja. Prowadzenie: Prof. zw. dr hab. Małgorzata Sugiera oraz dr Mateusz Borowski
Wykład tłumaczony.
Hal Foster, Powrót Realnego. Awangarda u schyłku XX wieku, tłum. M. Borowski, M. Sugiera, Universitas, Kraków 2010.
Powrót Realnego. Awangarda u schyłku XX wieku Hala Fostera to nowatorska analiza tendencji rozwojowych w sztukach plastycznych ostatnich trzech dekad XX wieku. Większość sformułowanych w niej w 1996 roku tez nie tylko została potwierdzona przez dalsze etapy rozwoju praktyk artystycznych, lecz także nie straciła na odkrywczości i sile inspiracji. Foster w krytyczny sposób powraca do nadal budzących wiele kontrowersji relacji między tak zwaną awangardą historyczną początku ubiegłego wieku oraz nurtami neoawangardowymi jego drugiej połowy (od minimalizmu i pop-artu do najnowszych propozycji twórczego recyklingu). A następnie równie przekonująco - i wbrew powszechnie panującym opiniom o skazaniu sztuki współczesnej na „postmodernistyczne”, bezpłodne kopiowanie osiągnięć przeszłości - argumentuje swoją podstawową tezę o tytułowym „powrocie realności” w najbardziej liczących się osiągnięciach artystycznych od początku lat siedemdziesiątych, w których coraz powszechniej zaczęto wykorzystywać rzeczywiste ciała i przedmioty oraz realnie istniejące miejsca wraz z nawarstwiającą się w nich historią. Powrót Realnego stanowi bardzo ważny głos nie tylko na temat najnowszej sztuki, lecz przede wszystkim tego, w jaki sposób wpisuje się ona w nadal aktualny kontekst kulturowy i społeczno-polityczny.