Centrum Studiów Humanistycznych
oraz Katedra Performatyki UJ
                                                                            
zapraszają na wykład
który wygłosi

Dr Rosemary Klich (University of Kent)

Outer Space from Within: Aural Transitions and Sound Bodies in Multimedia Performance

11 grudnia, piątek, godz. 16.00
sala 42, ul. Gołębia 16
wykład tłumaczony na język polski

Rosemary Klich – kieruje Wydziałem Teatru i Dramatu Uniwersytetu w Kent. Członkini Międzynarodowej Federacji Badaczy Teatru (IFTR) oraz brytyjskiego Stowarzyszenia Badaczy Teatru i Performansu (TAPRA). Współautorka monografii Multimedia Performance (Palgrave 2011). Jej zainteresowania badawcze obejmują teatr multimedialny, intermedialne praktyki performatywne oraz zagadnienie interaktywnego udziału odbiorcy w działaniach artystycznych (więcej informacji: https://www.kent.ac.uk/arts/staff-profiles/drama/klich.html).

Abstrakt

Wykorzystywane we współczesnych sztukach performatywnych technologie audio na różne sposoby wytwarzają „przestrzeń akustyczną" (McLuhan), która wyłania się z ciała słuchacza i je otacza. W tym kontekście tematem wykładu będzie kwestia doświadczenia odbiorcy w przestrzeniach dźwiękowych. Odwołując się do sposobu funkcjonowania aparatu poznawczego słuchacza, Rosemary Klich pokaże, jak technologie audio stwarzają warunki niezbędne do powstania aktu słuchania. Używane przez twórców słuchawki, mikrofony i głośniki sprawiają bowiem, że w doświadczeniu odbiorcy zacierają się granice między nim samym a innym, wnętrzem i zewnętrzem, podmiotem i przedmiotem. Dlatego wymienione wyżej technologie problematyzują również kwestię podwójnej roli słuchacza jako pasywnego odbiorcy i aktywnego uczestnika działania artystycznego.
W przedstawieniach teatralnych Analog.UE (2014) Daniela Kitsona i Blind Hamlet (2014) Nassima Soleimanpoura twórcy wykorzystują przestarzałe technologie audio i uprzednio nagrane dialogi, by stworzyć wrażenie niczym niezapośredniczonego, intymnego odbioru, pobudzając wyobraźnię słuchacza. Tymczasem performanse wykorzystujące słuchawki, jak choćby Symphony for a Missing Room (2009)  kolektywu Lundahl&Seitl, Ring (2012) i Fiction (2014) Davida Rosenberga i Glena Neatha pozbawiają odbiorców możliwości patrzenia i wykorzystują dźwięk binauralny w celu stworzenia efektu połączenia wrażeń zmysłowych (intersensoriality) i ucieleśnienia dźwięku (embodiment). W Situation Rooms (2012) i instalacjach Janet Cardiff twórcy posługują się natomiast sprzętem audiowizualnym, by rozszerzyć doświadczenie materialnej przestrzeni, wywołując u odbiorcy silny dysonans poznawczy. We wszystkich wymienionych wyżej pracach wrażenia akustyczne stają się tyleż środkiem artystycznym, co tematem działania artystycznego. Powołując się na słowa amerykańskiej medioznawczyni Frances Dyson, która twierdzi, że „słuchając, odbiorca wchodzi w różnego typu wzajemne interakcje między zmysłami i światem" (2009: 4), Klich dowodzi, że technologie audio aktywizują słuchacza i pośredniczą w powstawaniu synergii między jego ciałem i światem.