Seria Wydawnicza Centrum Studiów Humanistycznych

Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego

Hermeneia w języku greckim oznacza sztukę interpretacji, ale też sztukę pośrednictwa. Pod nazwą tą kryje się zarówno potrzeba rozumienia rzeczywistości, jak też konieczność mediacji między różnymi obszarami kultury. Wybierając tę nazwę dla serii wydawniczej, Centrum Studiów Humanistycznych chce zwrócić uwagę na trzy zjawiska: rozumienie jako nieusuwalną, choć niejednoznaczną podstawę nauk humanistycznych, różnorodną materię życia, której rozumienie dotyczy, oraz wielość języków, za pomocą których ludzie, w różnych sferach swojej działalności, potrzebę rozumienia artykułują. Seria Hermeneia, podobnie jak działalność Centrum Studiów Humanistycznych, powołana jest do tego, by dawać świadectwo nie tylko naukowej, ale też egzystencjalnej wielogłosowości naszej kultury.

Zbiór błyskotliwych esejów dotyczących relacji między filozofią a hermeneutyką, w szczególności hermeneutyką starożytną i poromantyczną. Autorka, filozofka brazylijska, mieszkająca i wykładająca w Szwecji, ponawia tradycyjne pytanie: „co to znaczy rozumieć?", na które nie udziela jednak tradycyjnej odpowiedzi. Nie chodzi bowiem jedynie o spór o obiektywność i prawdziwość interpretacji, ale także o to, jak kształtuje się podmiot rozumiejący. Obiektywność i prawdziwość interpretacji, powiada Schuback, nie leżą ani w tekście samym w sobie, ani w zdolności interpretatora do obiektywnej interpretacji. Trzeba ich raczej szukać w wydarzaniu się interpretacji i rozumienia. Z hermeneutycznego punktu widzenia znaczenie może powstawać dopiero w pewnym odstępie, w przestrzeni albo wyrwie między interpretatorem a tekstem, w tym „pomiędzy", które zwykło się zakładać, lecz rzadko dyskutować w teorii poznania.

Marcia Sa Cavalcante Schuback, Pochwała nicości. Eseje o hermeneutyce filozoficznej, przekl. Leonard Neuger, WUJ, Kraków 2008.

Zbiór błyskotliwych esejów dotyczących relacji między filozofią a hermeneutyką, w szczególności hermeneutyką starożytną i poromantyczną. Autorka, filozofka brazylijska, mieszkająca i wykładająca w Szwecji, ponawia tradycyjne pytanie: „co to znaczy rozumieć?", na które nie udziela jednak tradycyjnej odpowiedzi. Nie chodzi bowiem jedynie o spór o obiektywność i prawdziwość interpretacji, ale także o to, jak kształtuje się podmiot rozumiejący. Obiektywność i prawdziwość interpretacji, powiada Schuback, nie leżą ani w tekście samym w sobie, ani w zdolności interpretatora do obiektywnej interpretacji. Trzeba ich raczej szukać w wydarzaniu się interpretacji i rozumienia. Z hermeneutycznego punktu widzenia znaczenie może powstawać dopiero w pewnym odstępie, w przestrzeni albo wyrwie między interpretatorem a tekstem, w tym „pomiędzy", które zwykło się zakładać, lecz rzadko dyskutować w teorii poznania.

Autorka wprawną ręką prowadzi czytelnika przez zachodnią tradycję hermeneutyczną, od presokratyków po Heideggera (którego Sein und Zeit tłumaczyła na język portugalski), nie omijając oczywiście samej literatury, od Homera do Hölderlina. Pochwała nicości w przekładzie Leonarda Neugera, profesora literatur słowiańskich Uniwersytetu Sztokholmskiego, jest znakomitym wkładem w dyskusję nad rozumieniem - źródłem i podstawą nauk humanistycznych.

Książkę można kupić w księgarniach lub za pośrednictwem strony internetowej Wydawnictwa Uniwersytetu Jagiellońskiego

 

Spis treści:

 

Michał Paweł Markowski 

Znieswojenie. Wstęp do hermeneutyki nierozumienia

Pochwała nicości 

Wstęp

Część I

1. Przekład in nuce

2. Między własnym a obcym

3. Przemiana świata w człowieku

4. Do Greków samych

Część II

5. Odyseusz przy maszcie

6. Mam tyle do powiedzenia, lub raczej tylko jedno, ale wielkie jak morze

7. Sen hermeneutyczny

Część III

8. Pochwała nicości

Bibliografia

Indeks nazwisk